6 veelgestelde antwoorden over natuurbescherming en de Omgevingswet
Hoe vindt natuurbescherming zijn plek in de Omgevingswet? In ons werk en ook in gesprekken met opdrachtgevers merken we dat de komst van de Omgevingswet op 1 januari best wel wat vragen oproept. Wij hebben de zes meest gestelde vragen én antwoorden voor je op een rij gezet.
1. Wat houdt de Omgevingswet in?
Op 1 januari voegt de Nederlandse overheid 26 verschillende wetten samen tot één wet. Dit zijn wetten die allemaal gaan over de fysieke leefomgeving. Wetten die gaan over het beschermen van natuur, horen hier ook bij. Het samenvoegen van al deze wetten, levert gemak op voor de burger: zij hoeven nog maar naar één loket als ze verschillende vergunningen nodig hebben.
2. Wat verandert er door de Omgevingswet?
Alle wetten gaan beleidsneutraal over naar de Omgevingswet. Dat betekent dat er geen nieuwe regels zijn. Wel zijn er wijzigingen. Allereerst staan wetsartikelen op een andere plek. Ten tweede veranderen een aantal termen. Zo heet een ontheffing voor beschermde diersoorten vanaf 2024 een ‘omgevingsvergunning’. En ten derde wijzigt de zorgplicht.
3. De zorgplicht verandert. Wat betekent dit voor mij?
Zorgplicht houdt in dat je voldoende rekening houdt met beschermde natuurgebieden, in het wild levende dieren en planten en hun directe leefomgeving. Handelingen die hier een nadelige invloed op hebben, moet je proberen zoveel mogelijk te vermijden. En kan dit niet, dan is het belangrijk dat je maatregelen neemt om deze nadelige invloed zoveel mogelijk te beperken of ongedaan te maken.
Vanaf januari 2024 wordt deze zorgplicht specifieker. Dat betekent dat meer concreet in de wet staat wat we verstaan onder zorgplicht voor bijvoorbeeld beschermde diersoorten, Natura 2000-gebieden en houtopstanden. Ook moet je vanaf 2024 via onderzoek kunnen aantonen dat je aan de zorgplicht hebt voldaan. Het vrijblijvende karakter van de zorgplicht verdwijnt dus met de komst van de zorgplicht.
Tekst gaat verder na de foto.
4. Kan er in 2023 al getoetst worden op de Omgevingswet?
Ja, maar dat brengt wel risico’s met zich mee. De wet is namelijk nog niet definitief: alleen de voorlopige versie is te raadplegen. Ze noemen dit ook wel de geconsolideerde versie. Het is wellicht beter om met toetsen te wachten tot de Omgevingswet werkelijk van kracht is. Kan het niet wachten, houd er dan sterk rekening mee dat het adviesrapport op inhoud nog kan wijzigen. Wees dus voorzichtig met het trekken van conclusies.
5. Is mijn verleende ontheffing nog wel geldig na 1 januari 2024?
Ja, jouw aanvraag wordt behandeld volgens de wetgeving die geldt op het moment van de aanvraag. Met andere woorden, als jij je aanvraag uiterlijk 31 december 2023 indient, dan wordt je aanvraag behandeld volgens de Wet Natuurbescherming. Dien jij je aanvraag 1 januari 2024 of later in? Dan geldt de Omgevingswet.
Let op: is jouw aanvraag goedgekeurd in 2023, maar de uitvoering vindt plaats in 2024? Dan moet de uitvoering wel aan de eisen van de Omgevingswet voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de specifieke zorgplicht (zie vraag 3) die vanaf 1 januari 2024 geldt. Controleer dus goed of er voor jouw aanvraag aanvullende eisen zijn.
6. Wordt natuurinclusief bouwen vanaf 2024 verplicht?
Ja, er komt een landelijke minimumeis voor nieuwbouw en ingrijpende renovaties. Ga je hiermee aan de slag? Dan ben je verplicht om maatregelen te nemen die bijdragen aan de bescherming van gebouwafhankelijke diersoorten, zoals de huismus, gierzwaluw en diverse soorten vleermuizen.
In de Omgevingswet komt te staan welke vereisten dit zijn. Heb je voor jouw object of gebied hulp nodig bij het in beeld brengen van deze eisen of wil je graag advies, een inrichtingsplan of kostenraming? Bel ons dan gerust. Wij helpen al jaren opdrachtgevers met het vergroten van biodiversiteit en het klimaatbestendig maken van stedelijk gebied.